بخش نخست: اطلاعات مقدماتی برای ادامه تحصیل در آلمان

معرفی کلی کشور آلمان

جمهوری فدرال آلمان (Bundes Republik Deutschland) یکی از صنعتی‌ترین کشورهای پیشرو جهان و جزء کشورهای اروپای غربی است. آلمان از شمال با دریای شمال، دریای بالتیک (و دانمارک)، از شرق با لهستان و جمهوری چک، از جنوب با اتریش و سوئیس و از غرب با فرانسه، بلژیک، لوگزامبورگ و هلند هم مرز است.

آلمان دارای نظام سیاسی جمهوری فدرال دموکراتیک پارلمانی بوده و دارای 16 فدراسیون می‌باشد. این فدراسیون‌ها می‌توانند در برخی مسائل مستقل عمل کنند. آلمان هنگام جنگ فرانسه و پروس در سال 1871 به عنوان یک ملت، دارای دولت متحد شد.

تاریخ

آلمانی‌ها از نژاد ژرمن بوده، که در کنار دریای سیاه و رود دانوب زندگی می‌کردند و در زمان پیش از تاریخ به سوی رود راین کوچ کردند. این گروه که به فرانک خاوری یا فرانک شرقی معروف بوده، آلمانی‌های کنونی هستند. آنها با گذشت زمان امپراطوری فرانک خاوری را در سال 751 میلادی تشکیل دادند که بعدها زیر پوشش امپراطوری روم قرار گرفت. در سالهای 1618 تا 1648 جنگ‌های سی ساله بر روی تعیین مرزها در بین کشورهای اروپایی در گرفت که قحطی و بیماری‌های وحشتناکی را به دنبال داشت (در این زمان تقریباً کشور آلمان از جمعیت خالی شد به طوری که در جنوب آلمان تنها حدود یک سوم جمعیت زنده ماندند). هر چند بعد از سی سال جنگ به پایان رسید، اما درگیری‌ها تا سیصد سال بعد ادامه یافت و سرانجام با عهدنامه وستغالی به پایان رسید.

بعد از آن جنگ با ترکان عثمانی درگرفت که در این جنگ آلمان با اتریش متحد شده بود. در این زمان لوئی چهاردهم پادشاه فرانسه موقعیت را خوب دید تا تصرفات خود را در دو طرف راین گسترش دهد. این عمل که در جنگ‌های ناپلئونی نیز تأثیرگذار بود، به دشمنی دیرینه آلمان و فرانسه تبدیل شد و بعدها از دلایل اصلی دو جنگ جهانی شد. سال 1701 امپراطوری پروس تشکیل شد. در تاریخ 18 ژانویه 1871 با تاجگذاری ویلهلم یکم پادشاه پروس به عنوان قیصر، امپراطوری آلمان (Deutsches Reich) تشکیل شد، تا اینکه در سال 1918 با بر کناری ویلهلم دوم، بعد از جنگ جهانی اول این امپراطوری نیز پایان یافت. جنگ جهانی اول یک نبرد جهانی بود که از 1914 تا 1918 ادامه یافت و تأثیر بسیار بزرگی بر آلمان داشت. در این جنگ سیاه برای نخستین بار سلاح‌های شیمیایی استفاده شده و هزاران کشته غیرنظامی بر جای گذاشت. بسیاری از تاریخ‌نویسان معتقدند که تحمیل غرامت‌های بسیاری به آلمان و دیگر دول شکست خورده باعث رشد فاشیسم در ایتالیا و نازیسم در آلمان و زمینه آغاز جنگ جهانی دوم شد.

آلمان نازی یا رایش سوم به طور عمومی به آلمان سال‌های 1933 تا 1945 اطلاق می‌شود، زمانیکه آلمان تحت سلطه حکومت دیکتاتوری و فاشیست اندیش و سوسیالیست ملی با رهبری دیکتاتوز آدلف هیتلر قرار داشت. در این زمان جنگ جهانی دوم، یکی از بزرگترین و پرهزینه‌ترین جنگ‌های تاریخ جهان درگرفت که اکثر ملت در آن درگیر بودند. آلمان در 1 سپتامبر 1939 به لهستان حمله کرد و عملاً جنگ جهانی دوم شروع شد. در سال 1945 با اشغال آلمان توسط متفقین، جنگ نیز پایان یافت و آلمان در چهار قسمت مختلف اشغال و تسلط کشورهای آمریکا، روسیه، انگلیس و فرانسه قرار گرفت. در سال 1949 آلمان فدرال تشکیل شد و آلمان به دو قسمت شرقیو غربی تقسیم شد. در 3 اکتبر 1990 به دنبال سقوط دیوار برلین، دو آلمان با هم متحد شدند. 

موقعیت آب و هوایی و جغرافیایی

 تفاوت دما در کشور آلمان زیاد نیست به گونه‌ای که تقریباً تمام کشور آلمان جز ارتفاعات بالای 800 متر در یک منطقه اقلیمی واقع است. هایدلبرگ، اشتوتکارتو هایدلبرگ ،گرمترین شهرهای آلمان و کمپتن، اوبرست دورف و فسنسردترین شهرهای آلمان می باشند.

وضعیت سیاسی

آلمان دارای احزاب مختلف است که به ترتیب اهمیت و طرفداران عبارتند از SPD، CDU/CSU، Grüne، FDP، PDS و دیگر احزاب کوچک. در مجلس آلمان از هر حزب به نسبت تعداد آراء آنها در انتخابات، عضو وجود دارد و تمام احزاب با خط مشی و اهداف متفاوت، براساس تعداد در تصمیم‌گیری‌ها شرکت می‌نمایند.

در حال حاضر رئیس جمهور آلمان خانم آنگلا مرکل عضو حزب CDU می‌باشد.

معرفی ایالت‌ها و شهرهای اصلی

کشور آلمان به چهار قسمت شرقی، غربی، شمالی و جنوبی تقسیم شده که تقسیم‌بندی شرقی و غربی به دلیل جدایی آلمان شرقی و غربی از یکدیگر در گذشته، از اهمیت بیشتری برخوردار است. آلمان همچنین دارای 12 ایالت مختلف می‌باشد و این ایالت‌ها در بسیاری از زمینه‌ها با یکدیگر متفاوت می‌باشند.

ایالت‌های مختلف آلمان، مراکز آنها و شهرهای مهم هر ایالت در جدول زیر آورده شده است:

همچنین پنج شهر بزرگ آلمان به ترتیب عبارتند از: برلین، هامبورگ، مونیخ، کلن و فرانکفورت.

 نظام اداری

آلمان بوروکراسی اداری بسیار گسترده‌ای دارد، بطوریکه در صورت بروز یک مشکل اداری وقت زیادی از دانشجو را تلف می‌نماید. همچنین بیشتر امور اداری در آلمان از طریق سیستم پستی انجام می‌گیرد و نامه‌نگاری نیز در آنجا قوانین نگارشی خاصی داشته که سطح معلومات زبان آلمانی تقریباً بالایی را نیاز دارد و لذا معمولاً نوشتن نامه برای خارجی‌ها بسیار مشکل است. بنابراین بایستی سعی گردد همه امور در زمان خاص آن و با دقت کافی انجام شده تا از بروز مشکلات اداری جلوگیری نماید. همچنین بهتر است بیشتر امور را حضوری حل کرده و در مواقع خاص، برای نوشتن نامه از دیگران که آشنایی و تسلط بیشتری به زبان دارند، کمک گرفت. در آلمان امور شهری توسط شهرداری‌ها (Rathaus) و امور مربوط به خارجی‌ها از قبیل تمدید ویزا توسط اداره خارجی‌ها (Ausländerbehörde) انجام می‌گردد.

شاخص‌های اصلی فرهنگی

فرهنگ کشوری مانند آلمان را نمی‌توان در یک یا دو صفحه خلاصه کرد زیرا فرهنگ شامل اصول کلی مانند رفتارها، هنجارها، ناهنجارها، هنر، تغذیه، موزیک، جشن‌ها و ... می‌باشد.

در شهرها و ایالت‌های مختلف آلمان می‌توان فرهنگ‌های متفاوتی مشاهده کرد. برای مثال غذای سنتی یک استان با استان مجاور کاملاً متفاوت است. حتی لهجه‌های گوناگون به صورت واضح قابل تشخیص بوده و نیز نوع معاشرت، اقتصاد و غیره در ایالت‌ها و شهرهای مختلف متفاوت است. آلمانی‌ها به هنر و طبیعت، فرهنگ‌های خارجی و تا حدودی به مذاهب دیگر و به ویژه به کودکان احترام می‌گذارند. برای آلمانی‌ها طبیعت و حیوانات ارزش خاص دارد و غالب آنها در خانه، حیوانات مختلف و بویژه سگ نگهداری می‌کنند. تعداد زیادی حتی ماهیانه پولی را برای حفظ طبیعت خرج می‌نمایند.

آلمانی‌ها به زبان خود اهمیت می‌دهند و تعصب خاصی روی فرهنگ و زبان خود دارند. آلمانی‌ها در اروپا در مسافرت کردن به نقاط دیگر تقریباً رتبه اول را دارند چرا که برای تفریح خارج از شهر و محیط خود اهمیت زیادی قائلند. خصوصیت دیگر آنها میهمان‌گریزی است. آلمانی‌ها از دادن میهمانی‌های پرخرج اجتناب کرده و معمولاً میهمانی‌های بسیار ساده با غذاهای سرد برگزار می‌کنند.

فرهنگ و آداب و رسوم اجتماعی آلمانی‌ها با ایرانی‌ها بسیار متفاوت است. بخشی از این آداب و رسوم‌ها مثبت و بخشی از آن منفی است ولی به هر حال شناخت فرهنگ آلمانی‌ها بسیار مفید بوده و به زندگی در آلمان نیز کمک می‌نماید. یکی از بهترین راه‌های آشنای با آداب و رسوم اجتماعی آلمانی‌ها، ارتباط با جامعه آلمانی است. بخشی از این ارتباط با حضور در جامعه، دانشگاه، محل کار و نیز رفت‌وآمد با همکاران و همکلاسی‌های آلمانی تأمین می‌گردد. دیدن فیلم‌های آلمانی، حضور در جشن‌ها، مراسم‌ها و غیره نیز به این امر کمک می‌نماید.

از جمله آداب مورد توجه آلمانی‌ها پوشیدن لباس تمیز و رسمی و کفش تمیز است. داشتن ناخن‌های تمیز و کوتاه نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.

آلمانی‌ها همچنین افراد بسیار فردگرایی بوده و به سختی با دیگران و بویژه خارجی‌ها ارتباط می‌گیرند ولی پس از ارتباط، غالباً دوستان خوبی هستند. آلمانی‌ها علاقه دیگران به برقراری ارتباط با آنها را مبنی بر نیاز وی به آنها دانسته و لذا معمولاً از برقراری ارتباط دوری می‌جوبند و نیز پس از برقراری ارتباط به سرعت صمیمی نشده و از امور دیگران و حتی از احوال دیگران سؤال نمی‌پرسند. سردی و عواطف کم نیز از دیگر خصوصیات آلمانی‌ها بوده ولی بسیار دقیق، وقت‌شناس و مؤدب می‌باشند. از دیگر خصوصیات آلمانی‌ها می‌توان به قانون‌مداری و احترام به قانون اشاره کرد.

هر چند استفاده از کلمه «تو» (Du) در بین دانشجویان مرسوم است ولی قبل از دوستی و غالباً قبل از تصمیم دو طرف به استفاده از «تو» (Du) بجای «شما» (Sie)، بکار بردن «تو» را بی‌احترامی تلقی می‌کنند.

جایگاه مذهب

در آلمان مذاهب مختلفی وجود دارد و مذهب غالب در این کشور مسیحیت و فرقه‌های مختلف آن می‌باشد ولی چنانچه نمودار نشان می‌دهد، به مرور زمان میزان معتقدین به مسیحیت و نیز دیگر مذاهب کاهش یافته و به تعداد افراد بی‌اعتقاد به مسیحیت و بویژه بی‌مذهب افزایش یافته است.

مذاهب مختلف موجود در آلمان به ترتیب اهمیت عبارتند از: مسیحیت، اسلام، بودایی، یهودیت، بابیت و هندو.

*مسیحیت

مسیحیت مذهب غالب در آلمان می‌باشد. در سال 2005، حدود 31/62 درصد مردم آلمان به مسیحیت اعتقاد داشته‌اند. البته این در حالی است که در سال 1970 معتقدین به مسیحیت 6/93 درصد جمعیت را تشکیل داده بوده‌اند.

فرقه‌های مختلف مسیحیت عبارتند از:

**کاتولیک:   47/31 درصد از مردم آلمان کاتولیک هستند. این شاخه از مسیحیت دارای کلیساهای گوناگونی از جمله کلیساهای رومی، کهن، آزاد و غیره می‌باشد.

**پروتستان:   فرقه پروتستان که 84/30 درصد مردم آلمان را دربرمی‌گیرد، دارای کلیساهای اوانگلیش، آزاد، جدید، مستقل آفریقایی، اصلاح شده، کهن و بسیاری دیگر می‌باشد.

**اورتدوکس:   این فرقه نیز کلیساهای مختلفی از جمله کلیساهای رومی، صربستانی، روسی، بلغاری، اتیوپی و غیره دارد.

* اسلام

پس از مسیحیت اسلام دومین دین موجود در آلمان می‌باشد که بر طبق آمار سال 2006 در آلمان 3300000 مسلمان زندگی می‌کنند که شامل فرقه‌های گوناگونی از جمله سنی، شیعه، علوی، احمدی، اسماعیلی و ... می‌باشد. 4 درصد جمعیت آلمان را مسلمانان تشکیل می‌دهند که بخش عمده آنان، مسلمانان ترکیه‌ای می‌باشند که پس از جنگ جهانی دوم برای کار به آلمان مهاجرت نموده‌اند.

* بودا

مذهب بودایی که مقام سوم مذاهب آلمان را دارد شامل بودایی آلمانی، ویتنامی، تایلندی و آسیایی می‌باشد.

*یهودیت

بعد از مسیحیت، اسلام و بودایی، یهودیت چهارمین مذهب موجود در آلمان است که شامل انجمن یهودیت و یهودیت بدون تعلق به گروه و اتحادیه‌های یهودیت می‌باشد.

*هندو

بعد از یهودیت، هندو پنجمین مذهب موجود در آلمان می‌باشد که شامل هندوی تامیل، هندی، هند غربی و افغانی است.

نظام آموزشی

سیستم آموزشی در آلمان

*تحصیلات دانش آموزی (قبل از دانشگاهی)

کودکان از 3 سالگی وارد مهدکودک (kindergarten) می‌شوند که آموزش قبل از دبستان است. سپس آموزش رسمی از 6 سالگی و از مقطع ابتدایی (Grundschule) آغاز می‌شود که 4 سال به طول می‌انجامد. در این مدت کودکان با محیط، نحوه آموزش و شرایط محل تحصیل آشنا می‌شوند و خواندن و نوشتن را همراه دروس ابتدایی می‌آموزند. سپس دوره‌ای 6 ساله را با برنامه‌های جدید آموزشی شروع می‌کنند. تحصیل در مدارس Gymnasium و یا Realschule و Hauptschule ادامه می‌یابد. در پایان این دوره، دانش آموزان بعد از 9 سال، مدرک Hauptschulabschluss یا بعد از 10 سال مدرک Realschulabschluss می‌گیرند. سپس دردو گروه وارد مرحله پایانی دوران دبیرستان می‌شوند. یک گروه برای گذراندن دوره‌های کارآموزی وارد مدارس فنی می‌شوند و با گذراندن Fachoberschule و Berufsfachschule دیپلم فنی Fachhochschulreife می‌گیرند سپس وارد بازار کار یا مدارس عالی فنی می‌شوند. گروه دوم در دبیرستان‌های Gymnasiale Oberstufe با گرایش‌های گوناگون ادامه تحصیل می‌دهند که پس از 13 سال، دیپلم عمومی دبیرستان (Allgemenine Hochschulreife یا Abitur می‌گیرند که می‌توانند وارد دانشگاه‌ها شوند).

* تحصیلات دانشگاهی

تحصیلات دانشگاهی در آلمان در دانشگاه‌ها، مجتمع‌های آموزش عالی، دانشگاه‌های عالی آموزش هنر، مدارس عالی فنی، و غیره امکان‌پذیر است. شرط ورود به دانشگاه‌ها و مدارس عالی غنی داشتن دیپلم دبیرستانی سیزده ساله (Abitur) است. دارندگان دیپلم‌های دبیرستانی 12 ساله خارج از کشور آلمان پس از گذراندن آزمون تشخیص علمی (Feststellugsprüfung)، به تقاضای داوطلب، یا پس از طی دوره‌های یک ساله Studienkolleg در کالج‌های مقدماتی، می‌توانند به دانشگاه راه یابند. انتخاب رشته دانشگاهی نیز براساس نوع تحصیل در این کالج‌ها و نمرات اخذ شده صورت می‌گیرد. البته در دانشگاه امکان تغییر رشته میسر است. شرط ورود به مدارس عالی فنی Fachhochschule (FH) برای دانش آموزانی که در نظام آموزشی آلمان تحصیل کرده‌اند داشتن گواهینامه پایان تحصیلات 12 ساله دیپلم (Fachhochschulreife) است.

تحصیلات دانشگاهی شامل دو دوره پایه و اصلی است. دوره پایۀ (Diplom-Vorprüfung) حداقل 4 نیم سال طول می‌کشد و دوره اصلی حداقل 4 نیم سال برای دارس عالی فنی و حداقل 8 نیم سال برای دانشگاه‌ها می‌باشد.

دانشگاه‌ها در آلمان مستقل هستند و بودجه کلیه مراکز آموزش عالی که دولتی هستند از طرف مسئولان ایالتی و وزارت فرهنگ آلمان تأمین می‌شود.

*فهرست دانشگاه‌های آلمان

** دانشگاه‌ها 

 ‌‌الف) دانشگاه‌ها و مراکز آموزش‌ عالی‌ آلمان -ممتاز

1-Technische Hochschule Achen

2-Universität Augsburg

3- Universität Bamberg

4- Universität Bayreuth

5- Freie Universität Berlin

6- Humboldt - Universität Berlin

7- Technische Universität Berlin

8- Universität Bielefeld

9- Universität Bochum

10- Universität Bonn

11- Technische Universität Braunschweig

12- Universität Bremen

13- Technische Universität Chemnitz - Zwickau

14- Technische Universität Clausthal

15- Technische Universität Darmstadt

16- Universität Dortmund

17- Technische Universität Dresden

18- Universität Düsseldorf

19- Universität Duisburg- Essen (universität- Gesamthochule Duisburg( از تلفیق دو دانشگاه اسن و

20- Universität Erlangen - Nürnberg

21- Universität Frankfurt

22- Technische Universität Bergakademie Freiberg

23- Universität Feriburg

24- Universität Giessen

25- Universität Göttingen

26- Universität Greifswald

27- Universität Halle - Wittenberg

28- Universität Hamburg

29- Universität Hannover

30- Universität Heidelberg

31- Universität Jena

32- Universität Kaiserslautern

33- Universität Karlsruhe

34- Universität Kassel

35- Universität Kiel

36- Universität Köln

37- Universität Leipzig

38- Universität Mainz

39- Universität Mannheim

40- Universität Marburg

41- Technische Universität München

42- Universität München

43- Universität Münster

44- Universität Osnabrück

45- Universität Potsdam

46- Universität Regensburg

47- Universität Rostock

48- Universität des Saarlandes

49- Universität - Gesamthochschule Siegen

50- Universität Stuttgart

51- Universität Trier

52- Universität Tübingen

53- Universität Würzburg

54- Universität Konstanz

55- Universität Hohenheim

56- Bauhaus Universität Weimar

57- Universität Ulm

58- Technische Universität Hamburg-Harburg

59- Technische Universität Ilmenau

60- Universität Wuppertal (در رشته های مهندسی توصیه نمی شود)

61- Europa- Universität Viadrina Frankfurt (Oder)

62- Universität der Künste Berlin

63- Akademie der Bildenden Künste Stuttgart

ب) دانشگاه های گروه ب تا مقطع دکتری

1- Universität Lübeck

2- Universität Oldenburg

3- Universität Paderborn

4- Universität Magdeburg

5- Hochschule für Bildende Künste Braunschweig

6- Universität Lüneburg

6- صرفاً در رشته های علوم انسانی

7- Technische Universität Cottbus

هر دانشگاه دارای دانشکده‌های مختلف مربوط به رشته‌های مختلف است. یک دانشکده (Fakultät) به ریاست یک پروفسور که از بین اساتید آن دانشکده انتخاب شده و Dekan نامیده می‌شود، اداره می‌گردد.

*مؤسسه‌ها

هر دانشکده دارای مؤسسات (Fachgebiet/ Institut) یا بخش‌هایی است که معمولاً توسط یک پروفسور و چند همکار علمی (Wissenschaftliche Mitarbeiter)، یک منشی و احتمالاً چند کارمند اداری می‌شود.

یک دانشجوی دکترا به صورت حضوری یا غیرحضوری در مؤسسه‌ای کار می‌نماید که رئیس آن استاد مشاور وی است و گاهاً دانشجو به دلایلی از قبیل نشان دادن توانایی‌های خود به استاد مشاور با پیشبرد خوب کار تز و یا به علت کمی دانشجویان دکترا یا همکاران علمی مؤسسه، به عنوان همکار علمی استاد خود قلمداد شده و بدینصورت نه تنها می‌تواند از امکانات مؤسسه استفاده نماید، بلکه با حضور مداوم‌تر در مؤسسه، در زمینه‌های علمی بهتر و بیشتر پیشرفت می‌نماید.

*معرفی مقاطع تحصیلات دانشگاهی

**نظام قدیم

*** Magister (کارشناسی ارشد)

مگیستر یک درجه و مدرک دانشگاهی است که در بسیاری از کشورهای اروپایی رایج بوده و راه رسیدن به آن در دانشگاه‌های مختلف، متفاوت می‌باشد. این سیستم در آلمان کهنه شده و از سال 2005 تقریباً هیچ یک از دانشگاه‌ها برای مگیستر دانشجو نمی‌پذیرند.

ارزش مگیستر مانند مستر یعنی کارشناسی ارشد می‌باشد، با این تفاوت که در مگیستر به جای یک رشته بایستی دو یا سه رشته به صورت همزمان تحصیل گردد. انتخاب رشته در سیستم مگیستر به دو شکل می‌تواند صورت پذیرد. در حالت اول دو رشته به عنوان رشته‌های اصلی (Hauptfach) و در حالت دوم یک رشته به عنوان رشته اصلی (Hauptfach) و دو رشته دیگر به عنوان رشته‌های فرعی (Nebenfach) انتخاب می‌گردند. در این سیستم در رشته اصلی واحدهای بیشتری گذرانده می‌گردد.

در سیستم مگیستر امتحان پایان ترم تقریباً معنای خاصی ندارد زیرا به جای نوشتن امتحان برای بسیاری از دروس می‌بایست تحقیق نوشته شود. این دوره دانشگاهی حداقل 9 ترم طول می‌کشد و پس از گذشت 4 الی 6 ترم دانشجو می‌بایست امتحان میانی (Zwischenprüfung) را بگذراند و در صورتی که دو بار مردود شود، دیگر نمی‌تواند در آن رشته ادامه تحصیل دهد. در این سیستم پس از گذرانده شدن تمام دروس، می‌بایست کار مگیستر نوشته شود که برای رشته‌های اصلی یک تحقیق و یک دفاع و حداقل 4 ساعت امتحان تئوری نیاز است و برای یک یا دو رشته دیگر امتحان تئوری و دفاع نیاز می‌باشد. همچنین دانشجو معمولاً می‌بایست در 2 الی 3 موضوع تحقیق کند و از کار خود دفاع نماید (از آنجا که قوانین دانشگاه‌های مختلف آلمان متفاوت است، ممکن است دانشگاهی از این قوانین پیروی نکرده و قوانینی خاص خود داشته باشد).

*** Diplom (کارشناسی ارشد)

دیپلم یکی از فراوانترین مدارک دانشگاهی در دانشگاه‌های گوناگون آلمان می‌باشد که مدرک آن در ایران کارشناسی ارشد ارزیابی می‌شود و بیشتر برای رشته‌های علمی مانند رشته‌های مهندسی است در حالیکه مگیستر بیشتر مختص رشته‌های نظری می‌باشد. این سیستم از سال 1899 در دانشگاه‌ها و مدارس عالی آلمان استفاده گردیده است. در این سیستم پس از 4-6 ترم می‌بایست امتحان میان دوره گذرانده شود که امتحانی شفاهی است و به آن امتحان قبل از دیپلم گفته می‌شود (Diplom-Vorprürung).

*** Promotion (دکتری)

دکتری یک درجه دانشگاهی است که آغاز آن پس از اتمام کارشناسی ارشد و در مواردی خاص پس از اتمام کارشناسی صورت گرفته و حداقل 3 تا 4 سال به طول می‌انجامد. انواع مختلف دکتری وجود دارد که از آن جمله می‌توان موارد زیر را نام برد:

Doktor (Dr.)

Doktor Ingenieur (Dr. Ing.)

دوره دکتری در آلمان به صورت انجام یک تحقیق و نوشتن پایان نامه بوده و کار و موافقتی است که بین یک دانشجو و یک و یا چند پروفسور انجام می‌پذیرد.

دوره دکترا در آلمان فقط پژوهشی است و غالباً نیاز به گذراندن واحد درسی ندارد مگر در موارد خاص و از جمله برای دانشجویانی که مدرک کارشناسی ارشد را خارج از کشور آلمان گرفته باشند و واحدهای درسی مورد نیاز را در دوره کارشناسی ارشد نگذرانده و یا دارای نمره‌های خوب نباشند. در این حالت وی می‌بایستی در کلاس‌های برخی دروس شرکت نموده و در مواردی خاص امتحاناتی نیز بگذارند. پس از اتمام پایان‌نامه و دفاع و چاپ آن و در مواردی پس از گذراندن امتحانات شفاهی مربوط به موضوع اصلی پژوهش، دانشجو مدرک دکتری خود را أخذ می‌نماید.

*نظام جدید

*** Bachelor (کارشناسی)

بچلر یک درجه و مدرک دانشگاهی و معادل کارشناسی است که در بسیاری از دانشگاه‌های دنیا و نیز اروپا وجود دارد و کوتاهترین دوره دانشگاهی آلمان است که 6-8 ترم (حدود 3 الی 4 سال) طول می‌کشد و پس از اتمام دوره، دانشجو می‌تواند وارد مرحله مستر (کارشناسی ارشد) شود.

چهار نوع کارشناسی وجود دارد:

B. A.: کارشناسی رشته‌های هنر

B. Sc.: کارشناسی رشته‌های طبیعی مانند زیست‌شناسی

B. Eng.: کارشناسی رشته‌های علمی مانند مهندسی‌ها

LL. B.: کارشناسی رشته‌های حقوقی

*** Master (کارشناسی ارشد)

یک مدرک دانشگاهی است که در همه دانشگاه‌ها و نیز در کل اروپا و از جمله آلمان وجود دارد. آغاز این دوره پس از اتمام کارشناسی صورت گرفته و حداقل 5/1 تا 2 سال به طول می‌انجامد. چهار نوع کارشناسی ارشد وجود دارد:

M. A.: کارشناسی ارشد رشته‌های هنر

M. Sc.: کارشناسی ارشد رشته‌های طبیعی مانند زیست‌شناسی

M. Eng.: کارشناسی ارشد رشته‌های علمی مانند مهندسی‌ها

LL. M.: کارشناسی ارشد رشته‌های حقوقی

*** Promotion (دکتری)

دکتری در دو نظام جدید و قدیم آلمان تفاوتی با یکدیگر ندارد.

Fachhochschule (FH) ها مدارس عالی هستند که غالباً در آنها توجه به کار علمی نسبت به تئوری بیشتر بوده و لذا تصمیم به گذراندن دوره دکتری در این مراکز آموزشی بایستی با دقت کافی انجام گردد. همچنین ارزشیابی وزارت علوم ایران از مدارک اخذ شده از این مدارس عالی با دانشگاه‌ها متفاوت می‌باشد.

* زبان تحصیل در دانشگاه‌های آلمان

در غالب دانشگاه‌های آلمان، تحصیل به زبان آلمانی انجام می‌شود. به تدریج زبان انگلیسی نیز به عنوان زبان تدریس مورد استفاده قرار گرفته و برخی رشته‌ها در مقاطع کارشناسی و بویژه کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی و در مواردی به دو زبان برگزار می‌گردد. تدریس به زبان انگلیسی یا آلمانی در دانشگاه‌های مختلف، دانشکده‌ها و مؤسسات مختلف و بر حسب رشته کاملاً متفاوت و متغیر است.

برای أخذ پذیرش در رشته‌های به زبان آلمانی، به مدرک زبان آلمانی، برای رشته‌های به زبان انگلیسی مدرک این زبان و برای رشته‌های مشترک مدرکی دال بر داشتن هر دو زبان نیاز است. گذراندن دوره دکتری در آلمان غالباً با زبان انگلیسی امکان‌پذیر می‌باشد، هر چند دانستن زبان آلمانی برای استفاده از کلاس‌های دانشگاه، جلسات به زبان آلمانی و نیز سهولت زندگی در آلمان توصیه می‌گردد.

* ارزشیابی مدارک دانشگاهی

1. مدارک Diplom-Vorprüfung و Zwischenprüfung، با شرط داشتن دیپلم دبیرستان، «کاردانی» ارزشیابی می‌شود.

2. مدارک Diplom Ingernieur I (GH) - Diplom (FH) - Diplom Ingenieur (FH) صادره از کلیه مدارس عالی فنی و مجتمع‌های آموزش عالی که منجر به أخذ دیپلم (I) می‌شود، «کارشناسی» ارزشیابی می‌شود.

3. مدارک Diplom Ingenieur II (GH) - Diplom-Diplom Ingenieur-Magister Artium (MA) صادره از کلیه دانشگاه‌ها، مجتمع‌های آموزش عالی و دانشگاه‌های آموزش عالی هنر که منجر به أخذ دیپلم (II) می‌شود «کارشناسی ارشد پیوسته» ارزشیابی می‌شود.

4. مدارک Doktor Ingenieur (Dr. Ing.) و Doktor (Dr.) با شرط داشتن کارشناسی ارشد، «دکترا» ارزشیابی می‌شود.

تبصره: مدارک دانشگاه‌های خصوصی آلمان که توسط وزارت فرهنگ این کشور در زمان شروع تحصیلات تأیید شده، در سطح دوره مورد تأیید ارزشیابی می‌شود.

*جدول چگونگی ارزشیابی مدارک تحصیلی دانشگاه‌های آلمان

1-2. اولویت نخست؛ تقویت زبان

تنها 100 میلیون اروپایی زبان آلمانی را به عنوان زبان مادری تکلم می‌کنند و 1 میلیون غیراروپایی نیز با این زبان صحبت می‌کنند. کشورهای آلمان، سوییس، اتریش، لوکسامبورگ و لیختن اشتاین به زبان آلمانی صحبت می‌کنند. معلومات زبان آلمانی در نواحی از شمال ایتالیا، شرق بلژیک، شرق فرانسه، همچنین در هلند و دانمارک به کار می‌آید. از سال 1989 شمار زبان آموزان آلمانی در سراسر دنیا رو به افزایش است. براساس آمار مؤسسه «گوته» حدود 20 الی 21 میلیون نفر در سال 1995 به یادگیری آلمانی به عنوان زبان خارجی پرداخته‌اند. هر چند آلمان تنها 5/2 درصد جمعیت دنیا را تشکیل می‌دهد ولی آلمانی جزء 12 زبان رایج جهان به شمار می‌آید. همچنین در محدوده اروپا، آلمانی بیشترین تعداد گویشور را به خود اختصاص داده است^[1].

اگر شخصی قصد دارد برای مدت قابل ملاحظه‌ای در آلمان زندگی کند، می‌بایست زبان آلمانی را فرا گیرد. هر چند بسیاری از آلمانی‌ها زبان انگلیسی می‌دانند، ولی ارتباط زیاد با جامعه آلمانی چه در دانشگاه و چه در محیط‌های دیگر مستلزم زبان آلمانی است. لذا توصیه می‌شود که دانشجویان زبان آلمانی را فراگیرند.

فراگیری زبان آلمانی در آلمان بسیار پرهزینه بوده و مستلزم صرف زمان زیادی است. همچنین یادگیری همزمان آلمانی و تحصیل در دانشگاه از سرعت پیشرفت تحصیلی دانشجو می‌کاهد. از طرف دیگر زندگی در آلمان قبل از یادگیری زبان آلمانی‌ها با مشکلاتی همراه بوده وباعث می‌گردد که دانشجو نتوانند با محیط اطراف خود، بویژه در ماه‌های اول ورود به آلمان که نیاز بیشتری به این ارتباط دارد، ارتباط برقرار نماید. از اینرو به صورت اکید توصیه می‌گردد، دانشجویانی که قصد یادگیری زبان آلمانی را دارند حتماً در ایران و قبل از ورود به آلمان به آموختن زبان آلمانی پرداخته و حداقل دوره‌های ابتدایی زبان آلمانی را فراگیرند.

در ایران مدارس و کلاس‌های زبان مختلفی وجود دارد و این کلاس‌ها معمولاً همه دوره‌های زبان را در سطوح مختلف مقدماتی، میانه و پیشرفته و در ترم‌ها و دوره‌های عادی فشرده و فوق فشرده ارائه می‌دهند. همچنین در برخی از مدارس امتحانات زبان آلمانی مورد نیاز برای ورود به دانشگاه‌های آلمان برگزار می‌گردد.

* ارزیابی مخارج تحصیل

** هزینه زندگی در آلمان

نرخ تورم آلمان در سال‌های اخیر حدود 3درصد بوده است. ولی در مقایسه با کشورهای دیگر هزینه زندگی را می‌توان در آن پیش‌بینی کرد. بیشترین سهم هزینه زندگی در آلمان را اجاره خانه در برمی‌گیرد البته در آلمان می‌توان برحسب درآمد خود خانه‌‌ای در خور پیدا کرد.

*** کرایه خانه

خوابگاه‌های دانشجویی مناسب‌ترین خانه‌ها هستند که علاوه بر پایین بودن اجاره، معمولاً امکانات مجانی جانبی دیگر را نیز دارند که از آن جمله می‌توان به داشتن مبلمان و تعمیرات مجانی اشاره کرد. همچنین در اینگونه خانه‌ها جز مسئول ساختمان (Hausmeister) شخصی به نام توتر (Tutor) وجود دارد که خود نیز دانشجو بوده و فرد می‌تواند در مورد تمام مشکلات موجود در خانه با او مشورت کند. آدرس و شماره تلفن توتر را می‌توان اعلانات هر ساختمان دانشجویی یافت.

هزینه خانه در شهرهل و همچنین در بخش‌های مختلف شهر متفاوت است. پایین‌ترین هزینه‌های  اجاره خانه حدود 250 یورو در ماه می‌باشد و بسته به امکانات خانه قیمت نیز افزایش می‌یابد.

کرایه خوابگاه دانشجویی بر حسب تعداد اتاق، محل در شهر و غیره می‌تواند تا 500 یورو در ماه افزایش یابد.

***هزینه خوراک

هزینه خوراک نیز یکی از اساسی‌ترین هزینه‌های زندگی است. این هزینه بستگی به نوع عادت‌های غذایی دارد ولی از آنجایی که مغازه‌های مختلف ارزان و گران فروش زیادی وجود دارد، می‌توان اجناس خود را با کمی دقت با قیمت بسیار مناسب تهیه کرد. می‌توان گفت هزینه تغذیه اندکی از ایران گران‌تر است. هزینه خوراک در آلمان در هر ماه برای هر نفر حدود 100 یورو می‌باشد.

***بیمه درمانی

بیمه درمانی نیز یکی از هزینه‌های قابل دسترسی است. اگر دانشجو سن کمتر از 30 سال داشته باشد می‌توان بیمه در مانی ارزانی پیدا نماید ولی برای افراد بالاتر از 30 سال بیمه درمانی گران‌تر است. در آلمان می‌توان بیمه‌های متفاوتی با قیمت‌های بسیار متفاوت پیدا کرد در حال حاضر می‌توان برای افراد پایین‌تر از 30 سال بیمه حدود 30 یورو در ماه و برای افراد بالاتر از 30 سال حدود 40 یورو در ماه یافت. لازم به ذکر است بیمع درمانی برای کودکان تقریباً گران است. برای خردسال و کودکان می‌توان بیمه‌ای با قیمتی ماهانه در حدود 40 تا 70 یورو به بالا در ماه یافت.

*** هزینه رفت و آمد

هزینه رفت و آمد در شهرهای آلمان زیاد است بدین جهت می‌بایست با اطلاعات کافی برای سوار شدن به قطار بلیط تهیه کرد. معمولاً افراد عادی با هدف‌هایی مثل خرید، رفتن به دانشگاه یا مدرسه و غیره سوار تاکسی نمی‌شوند چون هزینه آن بسیار زیاد می‌باشد. افرادی که هر روز در رفت و آمد هستند بهتر است از بلیط‌های ماهانه استفاده کنند. با وجود گرانی این بلیط‌ها، آنها ارزان‌ترین امکان برای رفت و آمد مداوم هستند. هزینه رفت و آمد می‌تواند با توجه بزرگی یا کوچکی شهر و یا حتی گرانی شهر بین 40 تا 75 یورو باشد. بلیط‌های ماهانه‌ای وجود دارد که هر روز از ساعت 10 صبح تا ساعت 3 بامداد روز بعد قابل استفاده‌اند. این بلیط‌ها ارزانتر از بلیط‌های ماهانه هستند. خرید بلیط ماهانه از طریق اینترنت نیز بسیار ارزانتر است ولی می‌بایست 1 الی 2 هفته قبل از طریق سایت ایبی (Ebay) خریداری شود. در سایت ایبی همان بلیط‌های معمولی ماهانه (و نیز اجناس دیگر) از افرادی که قبلاً اینگونه بلیط‌ها را خریداری نموده ولی به آنها نیاز ندارند، قابل خریداری می‌باشند. البته امکان دریافت پول و عدم ارسال جنس خریداری شده بویژه  زمانیکه ارسال با پست غیرسفارشی باشد، وجود دارد.

***هزینه خود لباس و یا وسایل خانه

هزینه خرید لباس و یا وسایل خانه برای افراد مختلف کاملاً متفاوت است. اما می‌توان با خرید کردن در زمان تخفیف‌های مختلف و در مغازه‌های مختلف، این هزینه‌ها را به حداقل رساند. هزینه خرید لباس برای هر نفر با تقریب بسیار زیاد در حدود 35 یورو و هزینه خرید وسایل سبک خانه تقریباً حدود 20 یورو در ماه می‌باشد.

***هزینه تلفن و اینترنت

هزینه تلفن و اینترنت نیز متفاوت و گاها زیاد است ولی می‌توان با عقد قرارداد مناسب این هزینه را اندک کرد. هم اکنون قراردادهایی با هزینه ماهیانه 30 یورو وجود دارد که با آن فرد می‌تواند علاوه بر داشتن یک تلفن و یک موبایل، اینترنت هم داشته باشد و نیز می‌تواند با تمام تلفن‌های ثابت و موبایل‌هایی که از همان شرکت هستند، مجانی ارتباط برقرار کرده و همچنین بدون مرز از اینترنت استفاده نماید. این هزینه‌ها در مقایسه با ایران تقریباً ارزانتر است، هر چند هزینه مکالمه تلفن برای شماره‌های مختلف، متفاوت و معمولاً گران است.

*** هزینه تلویزیون و رادیو

در آلمان استفاده از تلویزیون از طریق کابل انجام شده و بایستی برای آن حق اشتراک ماهانه پرداخت گردد. عوارض تلویزیون و رادیو تقریباً بین 17 تا 20 یورو است که معمولاً دانشجویان از پرداخت آن شانه خالی می‌کنند. در صورتی که شخص اظهار کند که فاقد تلویزیون و رادیو بوده، و بازرس اداره، تلویزیون و یا رادیو را در حین بازرسی در منزل وی مشاهده کند، شخص می بایست جریمه سنگینی به این شرکت بپردازد. البته می‌توان با مراجعه به شهرداری محل و اعلام دانشجو بودن و داشتن درآمد اندک، که یک تأییدیه دریافت کرده و برای سازمان رادیو و تلویزیون پست کرد تا از دادن عوارض رادیو و تلویزیون معاف شد.

*** هزینه برق

این هزینه علاوه بر نوع قرارداد به شرکت برق بستگی دارد. در آلمان شرکت‌های مختلف، برق را با قیمت‌های ختلف عرضه می‌نمایند. توصیه می‌شود که در مصرف برق بسیار صرفه‌جویی شود چرا که هزینه برق بسیار زیاد و معمولاً کمترین میزان آن حدود 30 یورو در ماه می‌باشد.

*** مبلمان و لوازم اولیه زندگی

اگر دانشجو در خانه‌ای زندگی کند که مبله نباشد، مبلمان و لوازم اولیه زندگی را بایستی پس از چند روز اقامت در شهر، شناخت فروشگاه‌ها و اطلاع کافی از نحوه حمل وسایل به خانه اقدام به خرید آنها بنماید. هزینه خرید این وسایل بر حسب شهر و فروشگاه محل خرید، میزان و کیفیت اجناس، هزینه حمل و نقل و غیره کاملاً متفاوت است ولی بطور تقریب برای خرید یک تخت خواب، یک یخچال و یک دست مبل بایستی حداقل 500 یورو پرداخت. همین اجناس را از مغازه‌های دست دوم فروشی اطراف خانه می‌توان با 300 یورو تهیه کرد.

در جدول زیر برای روشن‌تر شدن موضوع، هزینه زندگی یک خانواده دو نفر پایین‌تر از 30 سال بطور تقریب ارائه گردیده است.

میزان هزینه زندگی در آلمان بسته به شهر محل زندگی و استفاده از تسهیلات و امکانات مختلف، کاملاً متفاوت است. تقریباً می‌توان گفت که دو نفر در آلمان با داشتن 900 الی 1100 یورو در ماه، قادر به زندگی هستند. لازم به ذکر است در آلمان هزینه‌های جانبی زیادی وجود داشته و مواردی مثل استفاده از کلاس زبان و تسهیلات دیگر هزینه زندگی را تا 1300 یورو افزایش می‌دهد. همچنین یک نفر می‌تواند با هزینه‌ای در حدود 600 تا 800 یورو در ماه در آلمان زندگی کند.

* دریافت بورس تحصیلی

** دریافت بورس تحصیلی از ایران

برای ملاحظه شرایط اعطای بورس دولت ایران رجوع کنید به:

ـ اداره کل بورس و دانشجویان خارج وزارت علوم، تحقیقات و فناوری:

http://www.iranscholarship.net/

ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی:

http://www.mohme.gov.ir/homepage.aspx

** دریافت بورس تحصیلی از آلمان

در صورتیکه دانشجو از ایران فاقد بورس تحصیلی باشد می‌تواند در زمان و یا قبل از شروع تحصیل برای دریافت بورس از مؤسسات و سازمان‌های آلمانی اقدام نماید. بهتر است تلاش برای اخذ پذیرش، قبل از مسافرت به آلمان و آغاز تحصیل صورت گیرد. سازمان‌های مختلفی در آلمان وجود دارد که به دانشجویان بویژه دانشجویان دکتری بورس اعطا می‌نمایند.

همچنین برای کسب اطلاعات لازم در مورد بورس‌های کشور آلمان به دانشجویان ایرانی می‌توان به مرکز اطلاع‌رسانی IC در تهران مراجعه نمود.

***مرکز اطلاع‌رسانی IC

http://www.ic.daad.de/tehran

*** مؤسسه تبادلات آکادمیک آلمان (DAAD)

www.daad.de

مؤسسه تبادلات آکادمیک آلمان بورس‌های زیر را در اختیار محققان و دانشجویان ایرانی قرار می‌دهد:

ـ بورس تحصیلی دوره دکترا

ـ بورس‌های تحصیلی رفت و برگشت (ساندویچ)

ـ بورس‌های تحقیقاتی برای محققان ایرانی و دعوت مجدد از دارندگان قبلی بورس‌های تحصیلی (DAAD)

ـ بورس‌های DAAD ـ لایب نیتس، برای دانشجویان دوره دکترا و فوق دکترا

ـ بورس‌‌های DAAD ـ هم هولتس

***بنیاد آلکساندر فوق هومبولدت

http://humboldt-foundation.de

***انجمن تحقیقات آلمان (DFG)

http://www.dfg.de

** دریافت بورس تحصیلی از کشورهای دیگر

از بورس برخی نهادهای بین‌المللی نیز می‌توان در وب سایت بانک اطلاعاتی تحصیلی تکمیلی خارج از ایران مطلع گردید. این بانک اطلاعاتی با آدرس اینترنتی زیر قابل دسترس می‌باشد.

http://paziresh.info/Int.Scholarships.html

* ترجمه مدارک تحصیلی و دریافت پذیرش

دریافت پذیرش در مقاطع مختلف کاملاً متفاوت است. پذیرش در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد از طریق دانشگاه (Akademisches Auslandsamt-Zulassungsbüro-Immatrikulationsbüro) و پذیرش دکتری از طریق استاد انجام می‌گیرد. برای اخذ پذیرش بایستی با دانشگاه یا استاد ارتباط برقرار نمود. ساده‌ترین روش برای آغاز ارتباط با دانشگاه و بویژه با استاد استفاده از ایمیل می‌باشد و می‌توان در صورت نیاز جهت ارسال مدارک از طریق پست نیز اقدام کرد.

بهتر است متقاضی اطلاعات اولیه را از روی سایت دانشگاه برداشت نموده و تنها برای موارد مهم و سوالات خاص با دانشگاه یا استاد مکاتبه نموده و همزمان با چند دانشگاه که برای ادامه تحصیل وی مناسب است، ارتباط برقرار نمود تا امکان اخذ پذیرش حداقل از یک دانشگاه حتمی باشد.

بطور کلی برای دریافت پذیرش تحصیلی در آلمان نیز به ارایه مدارک تحصیلی گذرانده شده در ایران و یا مدرکی دال بر موفقیت در کنکور سراسری ایران است. درخواست پذیرش بهتر است به بخش روابط بین‌الملل دانشگاه (Akademicshes Auslandsamt) ارسال گردد. معمولاً کارهای اولیه اخذ پذیرش حدود یک سال به طول می‌انجامد و لذا می‌بایست در زمان لازم اقدام به درخواست برای اخذ پذیرش نمود.

ارائه مدرک مورد نیاز زبان آلمانی، برای اخذ پذیرش در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ضروری می‌باشد. تنها برای برخی رشته‌های خاص که در مقاطع مذکور به زبان انگلیسی برگزار می‌شوند، اراده مدرک زبان انگلیسی و برای برخی رشته‌های خاص که در مقاطع مذکور به زبان انگلیسی برگزار می‌شوند، ارائه مدرک زبان انگلیسی و برای برخی رشته‌های معدود، ارائه مدارک هر دو زبان از شرایط ابتدایی اخذ پذیرش می‌باشد.

** مهلت درخواست پذیرش

مهلت ارائه مدارک به دانشگاه برای شروع تحصیل در ترک زمستانی تا 15 ژوئیه و برای شروع تحصیل در ترم تابستانی تا 15 ژانویه هر سال می‌باشد. در صورت ارسال مدارک با پست، مدارک بایستی تا تاریخ‌های مذکور به دانشگاه رسیده باشد.

** مدارک مورد نیاز برای اخذ پذیرش

ـ ترجمه مدرک دیپلم و ریزنمرات دبیرستان و پیش‌دانشگاهی (در برخی موارد برای اخذ پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری به ترجمه ریزنمرات دیپلم و پیش‌دانشگاهی نیاز نیست).

ـ ترجمه مدارک و ریزنمرات مقاطع دانشگاهی قبلی (و در مواردی تنها ترجمه ریز نمرات آخرین مقطع تحصیلی).

ـ رزومه (CV).

ـ مدرک زبان (برای پذیرش در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد).

ـ پروپوزال تز (برای پذیرش در مقطع دکتری).

برای ترجمه این مدارک می‌توان به یکی از دفاتر دارالترجمه رسمی مراجعه نموده و مدارک را به زبان آلمانی یا انگلیسی ترجمه کرد. تمام مدارک ترجمه شده بایستی به تأیید وزارت دادگستری، وزارت امور خارجه ایران و سفارت آلمان رسیده و کپی برابر اصل مدارک به زبان فارسی ضمیمه شود. تأیید مدارک بوسیله دادگستری و وزارت امور خارجه معمولاً توسط دارالترجمه و تأیید سفارت آلمان توسط شخص انجام می‌گیرد. بهتر است ترجمه مدارک توسط دارالترجمه در چند نسخه انجام شده و یا چندین نسخه فتوکپی، برابر با اصل گردد تا در صورت نیاز بتوان از نسخه‌های برابر با اصل استفاده نمود. برابر با اصل کردن مدارک توسط دادگستری انجام می‌گردد.همچنین می‌توان چندین نسخه از مدارک را با ارائه به سفارت آلمان و مهر آنها برابر با اصل نمود. اینگونه مدارک معمولاً در آلمان از اعتبار بیشتری برخوردار بوده ولی سفارت آلمان در سال‌های اخیر برای انجام این کار هزینه دریافت می‌نماید.

**پذیرش دکتری

برای اخذ پذیرش دکتری، متقاضی بایستی با استادی از دانشگاه‌های آلمان که زمینه کاریش با موضوع مورد علاقه دانشجو نزدیک است مکاتبه نماید. یافتن استاد راهنما کار ساده‌ای نیست، چرا که اساتید اغلب از میان شمار زیاد درخواست‌های رسیده، غالباً دانشجویی را انتخاب می‌کند که از دوره‌های قبل می‌شناسند و یا شرایط بهتری دارد. ارسال درخواست همراه با یک طرح پایان‌نامه خوب، برای جذب علاقه استاد مفید است. همچنین اگر ا